Onderzoeksbeschrijving Uitgaven en volume Wlz-zorg in natura; declaraties vanaf 2018

Wat behelst het onderzoek

Nadere toelichting

De cijfers zijn gebaseerd op goedgekeurde declaraties op persoonsniveau van geleverde Wlz-zorg door zorgaanbieders aan zorgkantoren. Vektis ontvangt en registreert deze gegevens van zorgkantoren, en levert deze data door aan het Zorginstituut.

De cijfers over uitgaven en het volume zijn niet gecontroleerd en zijn niet vastgesteld in het kader van de nacalculatie door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).

Indeling en uitsplitsingen

Voor zorg gefinancierd uit de Wlz bestaan verschillende leveringsvormen. Wlz-zorg kan aan personen als zorg in natura (zin) worden geleverd of bekostigd worden uit een persoonsgebonden budget (pgb). Zorg bekostigd uit een pgb maakt geen deel uit van deze tabel. Onder zin valt zorg met verblijf, dit is zorg voor personen die verblijven in bijvoorbeeld een verpleeghuis of verzorgingshuis, een instelling voor gehandicapten of een instelling voor personen met langdurige psychische problemen. Deze personen kunnen gebruik maken van verblijf met of zonder behandeling en dagbesteding. Daarnaast valt ook het volledig pakket thuis (vpt) en het modulair pakket thuis (mpt) onder zin. Bij het vpt krijgen personen thuis de zorg en dienstverlening (waaronder huishoudelijke verzorging en maaltijdvoorziening) die ze anders in een instelling zouden krijgen. Bij het mpt kunnen personen kiezen om bepaalde delen (modules) van het zorgpakket als zorg in natura thuis geleverd te krijgen. Vanaf 1 januari 2020 kan gebruik gemaakt worden van deeltijdverblijf, wat een combinatie is van thuis wonen en in een Wlz-instelling wonen.

De cijfers naar leveringsvorm worden verder uitgesplitst naar zorgzwaartepakket en zorgvorm. Er zijn zorgzwaartepakketten voor de sectoren Verpleging en verzorging, Gehandicaptenzorg en Geestelijke gezondheidszorg. Bij de leveringsvorm mpt is er geen uitsplitsing naar zorgzwaartepakket.

Bij de leveringsvormen verblijf kan ook gebruik gemaakt worden van hulp in de vorm van overbruggingszorg (sg)lvg, mutatiedagen, crisisopvang, klinisch invasieve behandeling en partnerverblijf. Deze zorg valt onder de categorie ‘Overige basisprestaties verblijf’. 

Personen met een mpt kunnen deze zorg ontvangen om de vorm van begeleiding, persoonlijke verzorging, verpleging, behandeling, kortdurend verblijf en/of huishoudelijke verzorging. In de AWBZ stonden de zorgvormen bekend als functies. Personen met leveringsvorm verblijf of vpt kunnen gebruik maken van dagbesteding en behandeling. Deze uitsplitsing is ook in de tabel opgenomen.

Voor deze indeling van de uitgaven- en volumecijfers binnen de MLZ is zoveel mogelijk uitgegaan van de omschrijvingen van de zorgprestaties in de beleidsregels van de NZa. Het Zorginstituut hanteert bij het indelen van zorgprestaties de termen ‘zorg met verblijf’ en ‘zorg zonder verblijf’. Binnen de MLZ sluiten we aan bij deze terminologie.

Doelpopulatie

Wlz-zorg in natura waarvoor een declaratie is geregistreerd op persoonsniveau. Het betreft alleen langdurige zorg die valt binnen het totale financiële kader dat beschikbaar is voor de Wlz-uitvoerders om zorg in natura te contracteren bij zorgaanbieders (oftewel de zgn. contracteerruimte). De volgende zorgkosten buiten de zgn. contracteerruimte worden niet meegenomen: de kosten van hulpmiddelen, de kosten van tandheelkundige hulp, de kosten van de verkeerde bed-regeling, en de zorgkosten gemoeid met de subsidieregeling ADL-assistentie en de subsidieregeling extramurale behandeling. Alleen declaraties waarvan het moment van levering van de zorg binnen de verslagperiode valt worden meegeteld.

Statistische eenheid

Uitgaven in miljoenen euro’s en volume in dagen en uren.

Aanvang onderzoek

2018. De stopgezette tabellen “Zorg in natura; uitgaven/volume op basis van declaraties” en “Zorgzwaartepakketten; uitgaven/volume op basis van declaraties” bevatten gegevens over de periode 2010 t/m 2019.

Frequentie

Per kwartaal. Het zijn cumulatieve cijfers waarbij elk kwartaal ook de cijfers over de voorgaande kwartalen binnen het kalenderjaar worden meegeteld. Dit betekent dat het cijfer voor het vierde kwartaal gelijk is aan het totaal van het afgelopen jaar.

Publicatiestrategie

Er wordt gestreefd naar de zogenaamde 1-op-1 publicatienorm, waarbij de tijd tussen het einde van de verslagperiode en publicatie van de gegevens niet langer is dan de verslagperiode zelf. Dit betekent dat kwartaalcijfers over gedeclareerde uitgaven en volume uiterlijk 3 maanden na afloop van het kwartaal worden gepubliceerd.

De cumulatieve kwartaalcijfers van het meest recente verslagjaar zijn voorlopig. De overige kwartaalcijfers zijn definitief, dat wil zeggen dat ze binnen de MLZ niet meer worden aangepast. Bij het verschijnen van het eerste kwartaal van een nieuw verslagjaar, worden de cumulatieve cijfers van alle voorgaande kwartalen definitief.

Hoe wordt het uitgevoerd

Soort onderzoek

Registratiegegevens.

Waarnemingsmethode

De statistiek over Wlz-zorguitgaven en volume maakt gebruik van gegevens die Vektis elk kwartaal opvraagt bij de zorgkantoren, en die via het Zorginstituut in geaggregeerde vorm naar het CBS toegezonden worden. Dit zijn gegevens over de declaraties die de zorgkantoren hebben ontvangen van Wlz-zorgaanbieders.

Berichtgevers

De gegevens over het gebruik van Wlz-zorg in natura zijn afkomstig van Vektis. De gegevens betreffen alle door de zorgkantoren goedgekeurde en aan Vektis aangeleverde declaraties. Via het Zorginstituut Nederland wordt een geaggregeerd bestand aan het CBS geleverd.

Steekproefomvang

Geen steekproef. De gegevens Vektis betreffen een integrale registratie van goedgekeurde declaraties van alle personen die zorg in natura hebben ontvangen waarvan de kosten ten laste van de Wlz komen.

Controle- en correctiemethoden

Het Zorginstituut verwerkt de Vektis-declaraties tot geaggregeerde cijfers en verstrekt deze cijfers aan het CBS. Het CBS neemt de geaggregeerde cijfers rechtstreeks over in de MLZ.

Hieronder volgen een aantal bijzonderheden bij de verwerking door het Zorginstituut.

Voor de indeling van de gedeclareerde Wlz-zorg in natura naar zorgzwaartepakket bij verblijf en vpt in deze tabel worden de declaraties voor de zorgzwaartepakketten gezien als ‘hoofdprestaties’.

Naast deze hoofdprestaties kunnen er ‘nevenprestaties’ worden gedeclareerd. Voor verblijf en vpt zijn dit onder andere extramurale Wlz-behandeling, dagbesteding, vervoer, toeslagen, opslagen, meerzorg en werkzaamheden vanwege een medische verklaring in het kader van de Wet zorg en dwang (Wzd). De kosten van deze prestaties worden in deze tabel aan de hoofdprestaties toegewezen waarvoor ze zijn gebruikt.

Prestaties die niet toegewezen konden worden of logischerwijs niet in te delen zijn in zzp’s of functie, worden opgenomen in de categorie ‘Overige prestaties’.

Voor mpt worden de kosten van vervoer van de cliënt naar dagbesteding en reiskosten van de zorgverlener niet toegerekend aan de mpt-functies maar als aparte categorie onder zorgvorm opgenomen.

Bij een klein deel van de data is sprake van overlap of samenloop van leveringsvormen of zorgzwaartepakketten die niet samen kunnen voorkomen; er is voor gekozen om deze niet aan te passen, omdat het de administratieve werkelijkheid betreft. Het kan hierdoor voorkomen dat het zorgvolume per persoon hoger is dan mogelijk.

Weging

De cijfers worden niet gewogen of opgehoogd omdat er geen sprake is van steekproefgegevens.

Nauwkeurigheid

Er wordt gebruik gemaakt van een integrale registratie. De nauwkeurigheid van de statistiek is afhankelijk van de nauwkeurigheid van deze registratie. De gegevens die Vektis opvraagt bij de zorgkantoren is informatie over de geleverde Wlz-zorg (productie) en de kosten hiervan.

Volgtijdelijke vergelijkbaarheid

De uitgaven die gepresenteerd worden in de huidige tabel betreffen alleen de zorg in natura die onder de Wlz valt vanaf 2018. De opzet van de statistiek vindt vanaf 2018 op vergelijkbare wijze plaats.

Beschrijving kwaliteitsstrategie

De cijfers worden pas gepubliceerd nadat deze zijn beoordeeld op plausibiliteit, en eventueel na correctie, voldoende plausibel zijn bevonden.